De ve Ki bağlacının yazımı

TDK kurallarına göre De ve Ki bağlaçları ayrı yazılır.

- Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini
- Çizmedin ki kesesin
- Konuş ki göreyim seni
- Bil ki seni düşünüyorum

- Petrol vardı da biz mi içtik?
- Urfa'da Oxford vardı da biz gitmedik mi?
- Oku da adam ol
- Çalış da para kazan

Bu bağlaçları ayırt etmenin en kolay yolu onları yok saymaktır. Çünkü bağlaç, iki cümleyi bağlayarak tek cümle haline getirir. Bağlacın olduğu yerde nokta olduğu farz ettiğimiz takdirde iki kurallı cümle oluyorsa oradaki de ya da ki bağlaç işlevi görüyor demektir.

Aksi halde -de ismin -de hali ya da dahi anlamındaki de olabilir.
Ki de ilgi eki -ki olabilir. Dikkat etmek gerekir.


Sağol Nasıl Yazılır
Üslü Sayı Yazma
Kaale Almak mı Kâle Almak mı
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak




Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Bakarken Ki Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre "bakarkenki" birleşik yazılır çünkü burada kullanılan -ki bağlaç değildir.

- ...bakarkenki halin...
- ...bakarkenki hava...
- ...bakarkenki duygular...

Yukarıdaki gibi ifadelerde "bakarkenki" bitişik yazılır, ayrılmaz. Bazı Microsoft Word sürümleri nedense bu kalıbı çözemeyip yanlış sayabilmektedir.

Söz konusu doğru yazım hakkında literatürümüzden şöyle bir örnek verilebilir:

Tahammül etmek ve tahammülleri zorlamamak çok önemli iki imtihan noktamızdır. Tahammül beklemek, kendimizden karşımıza bakarkenki tavrımızdır. Karşı tarafın bize bakarkenki tavrının da tahammül beklentisi olduğunu bilmemiz gerekir.

Nureddin Yıldız, Dinimize Hizmetin İç Sorunları




2018 Romen Rakamıyla Nasıl Yazılır - MMXVIII
Hiç de Nasıl Yazılır
Önsöz Kelimesi Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
Birde Nasıl Yazılır

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Ekteki Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre "ekteki" bitişik yazılır çünkü burada kullanılan -de, dahi anlamında değildir ve buradaki -ki bağlaç değildir. "Ekte ki", "ek teki", "ek de ki" gibi yazımlar yanlıştır.

- Ekteki gibidir
- Ekteki dosya
- Ekteki belgeler

Yukarıdaki kullanımlar doğru kullanımlardır. Basılı eserlerden bir örnek olarak şu parça verilebilir:

Ekteki 4 Şubat 1890 tarihli ve Alexandre Vallaury imzalı plan ise, bu arsanın mahalle içindeki konumunu göstermekteydi.

Edhem Eldem, 135 yıllık bir hazine: Osmanlı Bankası arşivinde tarihten izler, s. 125

2018 Romen Rakamıyla Nasıl Yazılır - MMXVIII
Hiç de Nasıl Yazılır
Önsöz Kelimesi Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
Birde Nasıl Yazılır

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Diyelim ki Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre "diyelim ki" ayrı yazılır çünkü bağlaç olan "ki" ayrı yazılır.

- Diyelim ki gitmedim
- Diyelim ki birlikteyiz
- Diyelim ki mevcut düzeni yıktım yerine seni koydum

gibi örnekler için bu kural geçerlidir. Basılmış eserlerden çeşitli kullanımlar da şöyledir:

Sen ve ben! Diyelim ki... bana bunları anlattı. Diyelim ki onu yanlış anladım, benim suçum olmasa da, olmayabilirse de. Diyelim ki: Kambur cüce kambur bir cüce değil. Kambur cüce herhangi bir adam, normal bildik bir adam... ya da bir kadın... evet... neden bir kadın olmasın... ya da: herhangi biri... diyelim ki: herhangi biri...

Edgar Hilsenrath, Nazi ve Berber, s. 267

Diyelim ki, Bayan Yamamoto kocasını öldürdü. Komşular, onların devamlı kavga ettiklerini söylemişti, yani kadının yeterli sebebi vardı. Ani bir öfke anında herkes cinayet işleyebilirdi. Yine de, Yayoi Yamamoto, bir kadın için bile ufak tefekti

Natsuo Kirino, Çıkış, s. 339


Sağol Nasıl Yazılır

Üslü Sayı Yazma

Kaale Almak mı Kâle Almak mı

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak



Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Diyor ki Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre "diyor ki" ayrı yazılır çünkü bağlaç olan "ki"nin ayrı yazılması gerekir.

- Şeytan diyor ki
- ACOG diyor ki
- Türk çocuğu diyor ki
- Yüreğim diyor ki

gibi örneklerde bu kural geçerlidir. Diyor ki'nin ayrı yazımına basılı eserlerden de örnekler verilebilir:

"Hay allah, sonra ne oluyordu. . . ha şey, Pearl Bailey diyor ki, Bay Başkan sizinle yeniden düzüşmek istiyorum ve o da ben uyuyacağım şimdi diyor ve... otuz-yok, dur" Preston yeniden duruyor, karıştırdı. "Bakayım. . . hayır, altmış dakika... hayır,

Bret Easton Allis, Amerikan Sapığı

Irışvan oğlu diyor ki: Ulan, ben bunların ikisinide öldürsem katil olurum. Ben bu kızı başka birine veririm. Bu kölenin de hiç hatırına dokunmam. Gelen düğürcülere, kıza düğürcü geliyor, diyor ki: – Bir haftaya kalmadan kızı götüreceksiniz.

Sabahattin Eyüboğlu, Yaşar Kemal, Gökyüzü Mavi Kaldı



Sağol Nasıl Yazılır

Üslü Sayı Yazma

Kaale Almak mı Kâle Almak mı

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak



Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Ol Ki Nasıl Yazılır

- Ol ki her saat gülerdi
- Ol ki eşhasa bu âli görünür

ifadelerinde "ol ki" ayrı yazılır. Burada "ol ki" günümüzde işaret sıfatı olan "o"nun yerine geçmektedir. Fakat biraz daha özel bir vurgu taşımaktadır. Bu yapının kullanıldığı bir şiir örneği:

Ol ki eşhasa bu ali görünür
Rind-i sahib-dile deli görünür
Tac u destar ile tefahür eden
Açamaz başını keli görünür

Ekmekçizade Ahmet Paşa

- Sen iyi ol ki o da iyi olsun
- Sen yanımda ol ki güvende hissedeyim

ifadelerindeki "ol ki" de ayrı yazılır. Burada olmak eyleminin emir kipi söz konusudur. "ki", bağlaç işlevi görmektedir.

Bu kullanıma dair bir alıntı:

Her sorulana olduğu hali ile her davranışa olması gerektiği hali ile duruyorum. Sen böyle ol ki ruhun seni tebrik etsin, gel sen böyle ol ki, ruhun sana sen olduğun için hayatın güzelliklerini versin... Her davranışının bir titreşim olduğunu unutma,

Haluk Öztekin, Özgüven Nasıl Kazanılır


Sağol Nasıl Yazılır

Üslü Sayı Yazma

Kaale Almak mı Kâle Almak mı

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak



Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Tarihinde ki nasıl yazılır

- Osmanlı tarihindeki yeri
- Türk tarihindeki önemi
- Dünya tarihindeki...

gibi ifadelerde "tarihindeki" kelimesi birleşik yazılır. TDK kurallarına göre burada kullanılan "ki" ayrı yazılan "ki" değildir. Bitişik yazılır.

Bu konuda örnek metin aşağıda mevcuttur:

Bundan dolayı bu yeniliklerin anlaşılması ve geçmişle bağlantılarının kurulması için Münif Paşa'nın hayatının ve kültür tarihindeki yerinin ortaya konulması önemli bir husustur. Ancak, bu konuda yapılan çalışmalar sınırlıdır.

Âdem Akın, Münif Paşa ve Türk kültür tarihindeki yeri



2018 Romen Rakamıyla Nasıl Yazılır - MMXVIII
Hiç de Nasıl Yazılır
Önsöz Kelimesi Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
Birde Nasıl Yazılır

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Sürdü Ki Nasıl Yazılır

- O kadar uzun sürdü ki
- Arabayı öyle bir sürdü ki
- Kremi öyle bol sürdü ki

gibi sözlerin hepsinde "ki" ayrı yazılır çünkü burada iki cümleyi birbirine bağlama vazifesi görmektedir.

Karşılaştırmak için bkz. Öyleki nasıl yazılır


Basılı eserden örnek cümle vermek gerekirse:

Ortalama sanat beğenisinin oluşması ve bu iki rolün ayrışması o kadar uzun sürdü ki, bugün karşımıza gerçek avangard çıksa, algılayabileceğimiz şüpheli. O arada, barajını yıkmış sel suları gibi öyle bir kitle kültürü patladı ki, onun canhıraş klişelerine ve ölümcül ifade açlığına karşı direnmek için, avangard değil insanüstü olmak gerekiyor.

(Nilüfer Kuyaş, Başka Hayatlar)

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir -

Aritmetik Ortalama Sembolü -x üzeri çizgi- Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
Birde Nasıl YazılırBu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir.

Öyleki Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre "Öyle ki" şeklinde ayı yazım doğrusudur. Bitişik yazmanın yanlış olmasının sebebi "ki"nin bir ek değil bir tür bağlaç olmasıdır.

"Duydum ki unutmuşsun", "Öyle bir vurdum ki sinek afalladı" gibi cümlelerde kullanılan ki iki durum ya da eylem arasında niteleme ilişkisi kurar. Bu bağlacın birleşik yazıldığı istisnalar illaki, mademki gibi kelimelerdir. TDK bunları birleşik yazmaktadır çünkü orada "ki" gerçek anlamda bağlaç işlevi görmeyip sadece anlamı kuvvetlendirmektedir.

"Öyle ki" ifadesinde ise bir nitelemeyi önceki ifadelere bağlama işlevi vardır ve bu yüzden ayrı yazılması gerekir.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

İyiki Nasıl Yazılır

"İyi ki doğdun", "İyi ki varsın" derkenki ifade "iyi ki" şeklinde ayrı yazılır. TDK imla kurallarına göre de bu şekilde yazılmaktadır.

Yukarıda geçen "derkenki"nin ki'si ise birleşik yazılır çünkü sebep sonuç ilişkisi kuran ki değildir. Birleşik yazılan -ki, zaman belirtecini (zarf) ya da adın bulunma halini ada çevirmektedir.

__________________

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985