Hızır mı Hıdır mı?

Hızır ile Hıdır aynı addır. Aynı Arapça ad Türkçede iki farklı şekilde söylenir çünkü Arapça söylenişinde, ortadaki sessiz harf Türkçede tam karşılığı olmayan, Türkçedeki D ile Z'nin arasında bir  ses verir: خضر‎‎



Yeşilay'ın eski adı olan Hilal-i Ahdar'ın ahdar'ıyla Hızır ismi aynı kökten gelmektedir. Zira Hızır aleyhisselamın da hep yeşil giydiğini inanılmaktadır.



Yine Türk kültüründe yaygın olarak kutlanan Hıd(ı)rellez şenliklerinin adı da Hızır adıyla aynı kökten gelmektedir. Bkz. Hıdrellez mi Hıdırellez mi



Ahdar ve Hıdrellez gibi kökteş kelimeleri de göz önüne alırsak bu ismin Hıdır diye anılmasının aslına daha sadık olacağı sonucuna varırız. Nitekim Anadolu'da Hıdır kullanımı daha yaygındır.



Bununla birlikte özellikle İstanbul Türkçesinde Hızır kullanımı daha yaygındır ve Diyanet Ansiklopedisi de Hızır kullanımını tercih etmektedir.



Türk Dil Kurumu Kişi Adları Sözlüğü'nde de Hıdır maddesinde Hızır'a atıf yapmakla yetinilmiştir. İsim hakkında açıklama Hızır maddesi altında yapılmıştır.



Kısaca, halk dilinde Arapça aslına uygun olarak Hıdır diye geçse, Osmanlı kültürü ve resmi yazı kültürü içinde Hızır daha yaygın kabul görür olmuştur. Yazıda Hızır yazımını tercih etmek daha doğrudur.

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır

Hiç de Nasıl Yazılır

Adres Nasıl Yazılır

Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Hıdırellez mi Hıdrellez mi

Hıdır (=Hızır)(Bkz. Hızır mı Hıdır mı) adıyla İlyas adlarının birleşmesinden oluşan bu günün ismi, TDK'ya göre Kütahya, Ordu ve Erzurum'da Hıdırellez şeklinde söylenmektedir.







Dil Derneği Yazım Sözlüğü'ne göre ise ikinci "ı" harfi sonradan düşmüştür: Hıdrellez



Ahırkapı şenliklerinde de "Hıdrellez" yazımı tercih edilmektedir. Nitekim Kültür Bakanlığı resmi sayfasında da günün adı "Hıdrellez" şeklinde geçmektedir.

Dolayısıyla resmi yazışmalarda Hıdrellez yazmak daha doğrudur.



ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı