Azericedeki ə Harfi

O konu tam karara bağlanmadı aslında. Üstüne biraz daha karıştıracağım.

Malum Azeri alfabesinde kapalı a sesini gösteren bir baş aşağı e harfi var. Bildiğim kadarıyla bu harf de ä ile aynı sesi veriyor. ä harfi a diye mi geçer ae diye mi geçer tam karar verememiştik şimdi bir yazar da baş aşağı e nasıl geçer sormuş.

Aklıma gelen seçenekler:
1- ä -> a diye geçer baş aşağı e -> e diye geçer. Gerekçe: Aynı sesi verseler de önemli olan Latin alfabesi içinde kalmış olması ve elimizdeki en yakın harfle karşılanmasıdır.
2- ikisi de ae diye geçer Gerekçe: ä harfini kullanan diller bunu İngilizce gibi ä'dan yoksun alfabelere geçirirken bu yönteme başvuruyorlar. Baş aşağı e de bu kapsama sokulabilir.
3- Harflere ä veya (sanırım teknik olarak imkansız ama) baş aşağı e harfi eklenir. Öbürü de eklenen harf kapsamına alınır.


ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Anadolumuz Nasıl Yazılır??
Vaat Etmek mi Vâdetmek mi?
Herşey Nasıl Yazılır?

ä mı ae mi

Almanca isimlerinin başlık yazımında çıkan bir sorunla ikidir karşılaşıyorum. Malum Almancada ö, ü ve ä harfleri var. Almanlar isimlerini temel Latin harfleriyle yazabilmek için bazen çift noktayı silip seslinin yanına e getiriyorlar. Götzen = Goetzen gibi. Yani ö=oe, ü=ue ve ä=ae olabiliyor.

Goethe, Oetker gibi salt Latin harfleriyle yazımı oturmuş isimlerde sorun yok. Ama içinde ä olan isimlerin sözlükte ae harfiyle yazılmasını isteyenler var. Ö ve ü'de sorun yok. ß harfi de ss ile veriliyor ama ä harfinin akibeti şimdilik meçhul.

Ben şöyle bir ayrım yapılması taraftarıyım:

- İsim Almanca haliyle yani ö'lü ü'lü yazılıyorsa ä harfi de başlığa a olarak geçsin.
- İsim Almancadan temel Latin harflerine uyarlanıyorsa yani ö yerine oe, ü yerine ue yazılması gibi hallerde ä harfi ae olsun.

Almanca bir ismin temel Latin harfleriyle yazımına da yaygınlık söz konusu olmadıkça başvurulmasın tabi.

ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Anadolumuz Nasıl Yazılır??
Vaat Etmek mi Vâdetmek mi?
Herşey Nasıl Yazılır?