Tape Ne Demek

Tape kelimesi zaten sıkça yanlış kullanılıyordu, son zamanlarda iyice suyu çıktı.



"Başbakanın tapeleri", "Erdoğan'ın yeni tapesi çıktı" vs. deniyor. Yok. Erdoğan hakkında bilinen hiçbir tape yok.



Yalandır, montajdır anlamında demiyorum. Onlar tape değil. Onlar telefon dinleme kaydı.



Türkçe yazıldığı gibi okunan tape kelimesi ile İngilizcedeki, "teyp" diye okunan tape kelimesi çok farklı. İngilizcedeki bant anlamında, şerit anlamında, biraz zorlarsan kaset, kayıt anlamında. Yani Erdoğan'ın telefon konuşma kayıtlarından bahsederken İngilizce "tape" (teyp) demekte bir sakınca yok.



Ama Türkçedeki, yazıldığı gibi okunan tape, İngilizce "type" (bkz: typewriter)(daktilo) kelimesiyle ilgili. Bu kelime "daktilo etmek", "bir yazı aleti vasıtasıyla harfleri dizmek" anlamına geliyor. "Tayp" diye değil de tape diye okumamızın nedeni muhtemelen type'ın Fransızca söylenişi. O kadarını Fransızca bilen biri anlatsın.



Kısacası: telefon kaydı kağıda aktarıldığında (özellikle daktilo, bilgisayar vs. Aracılığıyla aktarıldığı zaman) bu çıktıya tape denir. Mesela Aziz Yıldırım'ın bir sürü tapesi var.



Erdoğan'a ait olan ya da ait olduğu ileri sürülenler ise Youtube'da ve sair mecrada tanık olduğumuz üzere yazılı metne aktarılmış diyalog değil, ses kaydının kendisi. O yüzden bunlara tape denmez.



Bunlar bir fezlekeye, iddianameye geçerse o zaman yazıya geçirilmiş halinden tape diye bahsedilebilir.



"Tape kelimesi neden şike davasıyla gündeme gelmişti? Daha önce niye hiç duymamıştık da bir anda dilimize pelesenk oldu?" sorusunun cevabını da bu vesileyle vereyim: Aziz Yıldırım'ın kayıtları bir-iki istisna dışında pek dinletilmedi. Soruşturma ve yargılama diyalogların yazılı halleri üzerinden yürütüldü. Malum, Aziz Yıldırım da bunların içeriğini reddetmediği halde "Peki bunların gerçek kayıtlar olduğu ne malum, ben de dinlemek istiyorum" diye tutturdu. Suçsuzluk argümanını ise içeriğini yalanlayamadığı bu tapelerin ses kaydıyla örtüşmüyor olabileceğine dayandırdı. İşte bu yüzden, 3 yıldır FB'nin gönüllü sözcülüğünden başka bir şey yapmayan basınımız da bu delilleri itinayla "tape" diye andı. "telefon kaydı" demedi. Dememeye dikkat etti ya da ikisini aynı şey zannedip kendince moda olan tabiri kullandı.



Haftaya, Aziz Yıldırım'la Ceza Hukuku'na Giriş 101 dersini işleyeceğiz. Dağılabilirsiniz.







ıstırab mı ızdırap mı??


Tıraş mı Traş mı?


Arefe mi Arife mi


Makine mi Makina mı

Berat Kandili mi Beraat Kandili mi Beraet Kandili mi?

Kelimenin Arapça aslı براءة yani beraet şeklindedir ve aklanma, suçsuz bulunma anlamına gelir.



Bu kelime Türkçede beraat şeklinde de telaffuz edilir. Nitekim TDK'ya göre aklanma anlamına gelen bu kelime beraat şeklinde yazılmalıdır:







Dil Derneği'ne göre de aklanma anlamına gelen bu kelime "Beraat" şeklinde yazılmalıdır.



Bununla birlikte Diyanet, bu özel güne ayrı bir anlam yüklemiş ve farklı bir kavram saymış olmalı ki farklı bir yazım kullanmaktadır:







Kutsal günün adının Berat Kandili şeklinde yazılması hem yaygın kullanıma hem de resmi alışkanlıklara daha uygundur.









ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı

Tiyo mu Tüyo mu?

Fransızca tuyau kelimesinin Türkçeye geçmiş halidir. Tüyo diye telaffuz etmek aslına daha uygundur.



TDK'ya göre ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre de doğrusu "Tüyo"dur.







ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı

Bazan mı Bağzen mi Bazen mi

TDK İmla Kılavuzu'na ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre doğrusu "bazen"dir.



Diğer yazımlar yanlıştır.







ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı

Kurdale mi Kurdele mi Kurdela mı?

TDK'ya göre doğrusu "kurdele"dir. Kurdela, kurdale ve kordela yanlıştır.





Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre de doğrusu bu şekildedir: "Kurdele"



ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı

Hıdırellez mi Hıdrellez mi

Hıdır (=Hızır)(Bkz. Hızır mı Hıdır mı) adıyla İlyas adlarının birleşmesinden oluşan bu günün ismi, TDK'ya göre Kütahya, Ordu ve Erzurum'da Hıdırellez şeklinde söylenmektedir.







Dil Derneği Yazım Sözlüğü'ne göre ise ikinci "ı" harfi sonradan düşmüştür: Hıdrellez



Ahırkapı şenliklerinde de "Hıdrellez" yazımı tercih edilmektedir. Nitekim Kültür Bakanlığı resmi sayfasında da günün adı "Hıdrellez" şeklinde geçmektedir.





Dolayısıyla resmi yazışmalarda Hıdrellez yazmak daha doğrudur.



ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Arefe mi Arife mi
Makine mi Makina mı

RAMADAN MI RAMAZAN MI

Ramazan ayının adı Arapça رمضان diye yazılır. Arapça dat harfi hem D hem Z harfine benzediği için iki türlü telaffuz edildiği de görülür.



Türk Dil Kurumu imla kılavuzu, Dil Derneği Yazım Kılavuzu ve Diyanet İşleri Başkanlığı "Ramazan" yazımını tercih eder. Resmi yazışmada Ramazan yazmak daha doğrudur.







ıstırab mı ızdırap mı??

Tıraş mı Traş mı?

Anadolumuz Nasıl Yazılır??

Vaat Etmek mi Vâdetmek mi?

Herşey Nasıl Yazılır?