Akletmek Nasıl Yazılır

TDK sözlüğünde ve Dil Derneği sözlüğünde "Akletmek" kelimesi yoktur, "Akıl etmek" vardır.



Dolayısıyla bu ifadede harf düşmesi nedeniyle birleşik kelime olduğu söylenemez. TDK, bu tür bir kaynaşma olmadığını, "akıl" kelimesinin bu ifadede de bir kalıp olarak kaldığını tespit etmiştir.



- Saate bakmayı akıl etmek

- Işığı açmayı akıl etmek

- Soru sormayı akıl etmek

- Sözlüğe bakmayı akıl etmek

yazımları doğrudur.



- Saate bakmayı akıletmek

- Işığı açmayı akletmek

- Soru sormayı akl etmek

- Sözlüğe bakmayı akl etmek

yazımları yanlıştır.



Literatürden örnek bir cümle verelim:

...çalıştı, fakat sonunda ne bu esrarlı meseleyi hal, ne yemek yemeği akıl etti; oracıkta uyuyakaldı...

27 Şubat 1950, Zafer



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Aksesuar Nasıl Yazılır

"Aksesuar" yazarken V harfi kullanılmaz. Yumuşak G harfi de kullanılmaz. TDK sözlüğü de Dil Derneği yazım kılavuzu da "aksesuar" yazımını doğru kabul etmiştir.



- En çok yakışan aksesuarlar

- Otomobil aksesuarları

- Opsiyonel aksesuar

- Aksesuar askısı

yazımları doğrudur.



- En çok yakışan aksesuarlar

- Otomobil aksesuarları

- Opsiyonel aksesuar

- Aksesuar askısı

yazımları yanlıştır.



Gazete literatürümüzden örnek bir alıntı yapalım:

...Bilhassa tarihi eserlere, bir de kostüm, dekor ve aksesuar ihtiyacı baş gösterir ki, Bizans ve Fatih devirlerine ait bu malzemenin temini için milyonlara ihtiyaç...

14 Ekim 1950, Yeni İstanbul



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Akşamki Nasıl Yazılır

"Akşamki" birleşik yazılır çünkü burada kullanılan ki, bağlaç değil ek niteliğindedir.



- Akşamki maç

- Bu akşamki tercihiniz

- Akşamki derbi

yazımları doğrudur.



- Akşam ki maç

- Bu akşam ki tercihiniz

- Akşam ki derbi

yazımları yanlıştır.



Basınımızdan örnek bir alıntı yapalım:

...Uçak yarından sonra öğle üzeri kalkacak. Epey vakit var değil mi? Yarın akşamki trene atla, sabah dokuzda buradasın. Ben sen! istasyondan...

21 Haziran 1950, Akşam



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Alacakaranlık Nasıl Yazılır

TDK sözlüğüne göre "Alaca Karanlık" ayrı yazılır.



Fakat Dil Derneği yazım kılavuzu "alacakaranlık" şeklindeki birleşik yazımı doğru kabul eder.



Kitap, dergi gibi basılı eserlerde de bitişik yazım yani "alacakaranlık" yazımı, açık ara farkla yaygındır.

Genel kabulü esas alırsak;



- Alacakaranlık kuşağı

- Alacakaranlık serisi

- Alacakaranlık süresi

yazımları doğrudur.



Basın literatürümüzden bir alıntı yapalım:

...Ortalık alacakaranlık olduğu için etraf görülebiliyordu, yoncalar misk gibi kokuyor, kurbağalar tatlı seslerle söylenip duruyorlardı...

28 Kasım 1950, Zafer



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Akarsu Nasıl Yazılır

"Akarsu" birleşik yazılır. TDK sözlüğünde böyledir. Dil Derneği yazım kılavuzu da bunu doğru kabul eder.



burada iki kelime yan yana gelmekle yeni ve özgün bir anlam doğurmuş kabul edilmektedir. Ayrıntılı bilgi için bkz. Birleşik Sözcüklerin Yazımı



- Akarsu yatağı

- Akarsu rejimi

- Taşımacılık yapılabilen akarsu

yazımları doğrudur.



- Akar su yatağı

- Akar su rejimi

- Taşımacılık yapılabilen akar su

yazımları yanlıştır.



Bu konuda literatürümüzden bir örnek verelim:

...eskiden belki Tunalar, Ronlar ve Renler gibi büyük ırmaklar olan bu akarsular...

Türk Tarihin Ana Hatları



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Akdeniz'in Doğusu Nasıl Yazılır

Akdeniz özel addır ama doğu kelimesi burada özel ad değildir.



"Akdeniz'in doğusu" yazımı doğrudur. Bkz. Akdeniz nasıl yazılır



Ek aldığında da kesme işaretiyle ayırmaya gerek yoktur.



- Akdeniz'in doğusuna

- Akdeniz'in doğusundaki

- Akdeniz'in doğusunun

yazımları doğrudur.



Eğer coğrafi özel bir adlandırma yapılmışsa "Doğu Akdeniz" sözünün bütünü özel ad saymak ve ilk harflerini büyük harfle yazmak doğru olur. O zaman;



- Doğu Akdeniz'e

- Doğu Akdeniz'deki

- Doğu Akdeniz'in

şeklinde yazılabilir.



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Akibet Nasıl Yazılır

"Akıbet" İ harfiyle yazılmaz, I harfiyle yazılır. TDK sözlüğünde de Dil Derneği'nin yazım kılavuzunda da böyle kabul edilmiştir.



Ek geldiğinde T harfi yumuşamaz. D'ye dönüşmez, T kalır.



- Niyet neydi akıbet ne oldu

- İyi niyet iyi akıbet

- Dünyaya gelmek akıbet kalarak gitmek marifet

- Akıbeti merak edilen...

- Az yaşa, uz yaşa; akıbet gelir başa

yazımları doğrudur.



- Niyet neydi ağkibet ne oldu

- İyi niyet iyi akibet

- Dünyaya gelmek akibet kalarak gitmek marifet

- Akibedi merak edilen...

- Az yaşa, uz yaşa; akibet gelir başa

yazımları yanlıştır.



Basın literatürümüzden örnek bir alıntı koyalım:

...olanlar süngülere dayanmış olan hükümetlerin uğramış oldukları ve uğrayacaktan korkunç akıbetlerden ders alabilirler...

21 Şubat 1949, Yeni Sabah





_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.