Yemek - Yenmek - Yenilmek

"Yenilebilir" ifadesi "mağlup olabilir" anlamına gelir.
Yenmesi mümkün olana ise "Yenebilir" demek lazım.

Oysa şöyle başlıklar var:

kadikoy de yemek yenilecek yer -> kadıköy'de yemek yenecek yer
ders calisirken yenilebilecek seyler -> ders çalışırken yenebilecek şeyler
rejim yaparken yenilebilecek seyler -> rejim yaparken yenebilecek şeyler
yenilebilir ic camasiri -> yenebilir iç çamaşırı
tecrube yenilen kaziklarin bileskesidir -> tecrübe yenen kazıkların bileşkesidir ...

Bu örneklerde hep gereksiz çift edilgenlik var.

Bununla birlikte
"Yenilir yutulur" Google'a göre kalıp olarak "Yenir yutulur"dan daha çok kullanılıyor.

Hayranı olduğum rahmetli Ömer Asım Aksoy bile deyimler sözlüğüne bunu "yenilir yutulur..." diye almış. Başka örnekler üzerinden gittiğimizde ise Ömer Asım Aksoy dahil her kaynakta "tadından yenmemek"-"tadından yenmez", "her kuşun eti yenmez", "papaza kızıp oruç yenmez" vs.
kullanımının tercih edildiğini görüyoruz.

Benzer şekilde "yenilmek" ifadesine baktığımız zaman "yenilen pehlivan güreşe doymaz" kullanımını görüyoruz. Yani literatürde %100 tutarlılık yoksa bile büyük oranda çift edilgen kullanmama kuralı geçerli.

"Yenilir yutulur cinsten"i yaygın galat kontenjanından saklı tutup diğerlerini tek edilgene indirgersek hatanın yaygınlaşmasını önleriz.




ıstırab mı ızdırap mı??
Tıraş mı Traş mı?
Anadolumuz Nasıl Yazılır??
Vaat Etmek mi Vâdetmek mi?
Herşey Nasıl Yazılır?