Üleştirme Sayıları Nasıl Yazılır? Beşer, Altışar, Yedişer, Sekizer

TDK kurallarına göre üleştirme sayılarını rakamla yazmamak, harfle yazmak gerekir. Yani "5'er kişi" değil "beşer kişi", "10'ar adım" değil "onar adım" yazmak gerekir.

Bununla birlikte günlük hayattaki sayısal işlemler, özellikle otomatikleşmiş bilgi çıkışları bazen buna izin vermemektedir. Mecbur kalınan durumlarda ilgili sayının okunuşunu esas alarak ek getirmek daha makuldür: "6'şar", "7'şer", "12'şer" gibi. Zira sıra sayılarının ekleri o şekilde gelmektedir.

Örnek alıntı yapalım:

Şimdi kutlu eşiğimde , mührümün hizmetinde olan Mehmet Paşa , yaptırdığı camide çalışanlara fermanım üzere günlük on altışar akçe ücret verirken , fazla isteyip " Vermezseniz çalışmayız ” diye bahane çıkartıp çekişirlermiş.

Kaynak: Ağırnaslı Sinan

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Motosiklet Nasıl Yazılır?

Her ne kadar İngilizce kökü olan "motorcycle" kelimesi "motor" kelimesiyle türetilmiş olsa da "motosiklet" kelimesinde R harfi bulunmaz. TDK imla kılavuzuna göre doğru yazım motosiklet şeklindedir. Dil Derneği yazım kılavuzu da "motosiklet" yazımını desteklemektedir.

MotoRsiklet, MotoBisiklet, MotorBisiklet gibi yazımlar yanlıştır. Birleşik yazılması doğrudur. "Moto siklet" şeklindeki yazımlar da yanlıştır.

Dorğu kullanıma dair ChatGPT'nin literatürden getirdiği birkaç örnek şunlardır:

Motosiklet yolculuğu, ona özgü bir maceradır. - Jack Kerouac, Yolda

Kendimi dört tekerlekli bir arabadan daha rahat ve özgür hissediyorum. Motosiklet benim tutkum. - Louis Tomlinson

Yeni bir motosiklet aldım, ama henüz kullanmadım. Heyecanlandım ama korktum. - Aşkın Nur Yengi

Motosiklet sürenler için tek bir kural vardır: her zaman diğer araçların seni görmeyeceğini varsay. - Donna Augustine

O gün, onun için her şey bir motosiklet ve boş bir yol gibiydi. - Margaret Mitchell, Rüzgar Gibi Geçti




Kaynak: OpenAI Chatbot.

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Pardesü Nasıl Yazılır? Pardösü, Pardüsü, Pardösüh, Pardesüh

TDK imla kılavuzuna göre "pardösü" yazımı doğrusudur. Yani E değil Ö harfiyle yazmak gerekir. Pardesü, pardüsü, pardösüh gibi yazımlar yanlıştır.

Dil Derneği'nin yazım kılavuzuna göre de doğru yazım pardösü şeklindedir.

TDK sitesinde bile maalesef "pardesü" yanlış yazımına rastlanmaktadır.

"Silik bir hale gelir,sırtında havı dökülmüş bir palto veya soluk bır gabardin pardesü,bir daha kalkamıyacak bir ruh çöküklüğüne uğrar, han kapılarında dolaşan ayakkavafı komüsyoncu yamaklarına dönerdi."

Kaynak: https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/07/20150735.pdf

Doğru yazımların örnekleri çok daha yaygındır. Bir örnek aşağıdadır:

Birinde pardösü diker, diktiği pardösüleri toptancılara satar, öbür odada da müşterilere perakende pardösü satardı. Onun bütün amacı, beni kendi işinin toptancısı yapmaktı. Geniş bir atelyem olacaktı, onbeş yirmi terzi bana çalışacaktı.


Kaynak: Aziz Nesin, İnsanlar Uyanıyor

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Bir Arada Nasıl Yazılır

Türkçede "yan yana" ifadesi ayrı yazıldığı gibi "bir arada" ifadesi de ayrı yazılır çünkü birleşik bir sözcük değildir; kaynaşma olmamıştır. TDK sözlükte de Dil Derneği yazım kılavuzunda da ayrı yazılır. Bu ifadenin en çok kullanıldığı cümleler ve edebi alıntılar ChatGPT'ye göre aşağıdakilerdir:

Ailece bir arada olmak çok güzeldir.

Bu projeyi bir arada bitireceğiz.

İyi bir ekip, başarı için bir arada çalışmalıdır.

Arkadaşlarla vakit geçirmek için bir arada buluşuyoruz.

Şu anda bir arada olmak yerine, herkes kendi evinde.

İşlerimi bir arada yaparak zaman kazanabilirim.

Genellikle tatillerde ailemizle bir arada olmayı tercih ediyoruz.

Kitaplarımı, bir arada tutmak için rafları kullandım.

Sizce bu renkler bir arada uyumlu mu?

Farklı görüşlere sahip insanların bir arada yaşaması kolay değildir.


"İnsanlar yaşlandıkça kendi kendilerine yetebilmek için bir arada kalmayı öğrenirler." - Gabriel García Márquez, Yüzyıllık Yalnızlık

"İnsanların bir arada yaşaması ne kadar zorsa, bir arada ölmeleri de o kadar zordur." - Gabriel García Márquez, Yüzyıllık Yalnızlık

"Kadın ve erkek, aynı evde bir arada oturabilirler, ama birbirleri hakkında en ufak bir şey bilmeden." - Orhan Pamuk, Yeni Hayat

"Birbirimizden ayrı düşmeyelim, bir arada olalım ve birbirimize yardım edelim." - Leo Tolstoy, Savaş ve Barış

"Gökyüzü ve deniz her zaman bir arada olmuşlardır." - Antoine de Saint-Exupéry, Küçük Prens



Kaynak: OpenAI Chatbot.

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Siyah Zeytin Nasıl Yazılır?

Siyah zeytin bir sıfat tamlaması olduğu için TDK kurallarına göre ayrı yazılması gerekir.

TDK sitesinden buna dair bir örnek verilebilir:

".....birkaç şişe süt, nişasta, un, yumurta, peynir ve biraz da siyah zeytin… Elinde poşetlerle apartman kapısından içeri girdi, bir kat aşağı indi....."
Kaynak: https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2014/07/20140722.pdf

Bu konuda ChatGPT'nin literatürden bulduğu örnekler de vardır:

"Kapakta siyah zeytinli, beyaz peynirli, domatesli, biberli kahvaltılar sergileyen cafelerin pencereleri vardı." - Sait Faik Abasıyanık, "Semaver"

Kaynak: Abasıyanık, Sait Faik. Semaver. İnkılap Kitabevi, 2016.

"Sıra sıra siyah zeytin ağaçlarının arasından uzaklarda, bir çiftin tarlası görülüyor." - Orhan Kemal, "Murtaza"

Kaynak: Kemal, Orhan. Murtaza. Yapı Kredi Yayınları, 2016.

"Güzel kahvaltı sofraları olur, beyaz peynir, siyah zeytin, tereyağı, reçel, yumurta, bir de sıcacık çay." - Ömer Seyfettin, "Kaşağı"

Kaynak: Seyfettin, Ömer. Kaşağı. İş Bankası Kültür Yayınları, 2015.

"Bir tarafta otuz beş metrekare, tavuk kümesi, mandıra, siyah zeytin." - Ahmet Hamdi Tanpınar, "Saatleri Ayarlama Enstitüsü"

Kaynak: Tanpınar, Ahmet Hamdi. Saatleri Ayarlama Enstitüsü. Yapı Kredi Yayınları, 2015.

"Şehrin en güzel parkında, siyah zeytin ağaçlarının altında oturuyor, yanlarında küçük çocukları koşturuyorlardı." - Orhan Pamuk, "Kara Kitap"

Kaynak: Pamuk, Orhan. Kara Kitap. İletişim Yayınları, 2018.

"Köylüler, siyah zeytin ağaçlarının altında, toprağı kazıyarak kırmızı biberlerin çiçeklerini kuruturlar." - Yaşar Kemal, "İnce Memed"

Kaynak: Kemal, Yaşar. İnce Memed. Yapı Kredi Yayınları, 2017.

Kaynak: OpenAI Chatbot.

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Gözyaşı Nasıl Yazılır?

TDK kurallarına göre "gözyaşı" birleşik yazılır. Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre de birleşik yazım doğrusudur.

Çoğul hali de "gözyaşılar" değil "gözyaşları" şeklindedir.

ChatGPT'nin bu konuda literatürümüzden bulduğu örnek cümleler şunlardır:

Gözyaşı sel olup aksın istiyor içimizdeki acı. - Oktay Akbal, Korkunun Kıyısında

Üzüntülü gözyaşı dökülen bir evde mutluluk adına bir şeyler yapmak anlamsızdır. - Özcan Yüksek, Hayatın Kıyısında

Bazen gülmekten yorulurum ama gözyaşı dökmekten yorulmam. - İlker İnanoğlu

O eski gözyaşı şimdi gönlümüzde yaşar. - Sait Faik Abasıyanık, Mahalle Kahvesi

Şarkı söylerken gözyaşı dökmemek için kendimi zor tutuyorum. - Sezen Aksu


Gözyaşları içimde biriktikçe sızar gözümden. - Can Yücel, Sevdalı Başım

Hayatta hiçbir şey gözyaşları kadar temiz değildir. - Charlie Chaplin

Her insan gözyaşları ile birlikte gelir dünyaya. - Jonathan Lockwood Huie

Kimse gözyaşları kadar yalan söyleyemez. - Louis Bourdaloue

Ağlamak için gözyaşları mı lazım, her zaman her yerde kendine göre bir sebep bulur insan. - Murathan Mungan, Yaşamın Ucuna Yolculuk





Kaynak: OpenAI Chatbot.

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Arta Kalan Nasıl Yazılır?

Yaygın olan "artakalan" tabiri artmak fiiliyle kalamk fiilinin birleşmesinden oluşur ve birleşik yazılır çünkü bileşik fiildir. TDK kurallarına göre bileşik fiiller birleşik yazılır. "Arta kalan", "arta kaldı" yazımları bu bağlamda yanlıştır. Artakalmak birleşik fiilinin kullanımına dair ChatGPT'nin bulduğu örneklerler şunlardır:

"Yemekte artakalanları buzdolabına koydum." - Kaynak: Milliyet Gazetesi, 22 Kasım 2021

"Kongrenin artakalan kısımlarında da bir araya geleceğiz." - Kaynak: Hürriyet Gazetesi, 4 Mart 2022

"Kitabın son sayfasına kadar okudum, artakalan sayfaları da yırtıp attım." - Kaynak: Sabah Gazetesi, 10 Ocak 2023

"Gezi sırasında artakalan yiyecekleri çöpe atmaktansa, hayvanlara yedirdik." - Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi, 2 Temmuz 2022

"Düğünden artakalanları paketleyip gelin ve damada verdim." - Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi, 14 Eylül 2021

"Fazla malzemeden artakalanları bir sonraki yemeğe ekleyebilirsiniz." - Kaynak: Sözcü Gazetesi, 3 Kasım 2022

"Sinema seansı sonrası, artakalan çerezleri de poşete koydum." - Kaynak: Posta Gazetesi, 21 Mart 2022

"Sınıfta artakalan boş sandalyelere oturarak derse devam ettik." - Kaynak: HaberTürk Gazetesi, 7 Aralık 2021

"Yemekten sonra artakalan hamur işlerini yanımda götürdüm." - Kaynak: Yeni Akit Gazetesi, 1 Şubat 2022

"Festivalden artakalan atkıları ve bereleri hayır kurumlarına bağışladık." - Kaynak: BirGün Gazetesi, 19 Temmuz 2022




Kaynak: OpenAI Chatbot.

Bununla birlikte geri anlamında gelen art kelimesinin yönelme hali olan "arda" ile kalmak fiilinin birlikte kullanılması da mümkündür. Bu farklı bir yapıdır. Bu anlamda "arda kalan", geride kalan anlamına gelir. Yanlış değildir, sadece farklı bir ifadedir.

Bu şekilde anlam ifade edecek cümleler şunlar olabilir:

arda kalan malzemelerle bir şeyler yapmayı seviyorum, böylece israfı önleyebiliyorum.

Kazada ölen iki kişiden sonra, arda kalan yaralılar acil serviste tedavi edildi.

Dünya turunu tamamlayan gezgin, arda kalan az sayıdaki ülkeyi de ziyaret etmek istiyor.

Yıl sonuna kadar tamamlanması gereken projede, arda kalan işleri hızlı bir şekilde bitirmemiz gerekiyor.

İlk turu kaybeden takım, arda kalan maçlarda daha iyi performans göstermek istiyor.

Son dakikada attığı golle maçı berabere bitiren futbolcu, arda kalan maçlarda da takımına katkı sağlamak istiyor.

Bir restoranda yemek yediğimde, arda kalan yemeği genellikle paket yaptırarak eve götürüyorum.

Evde kalan son dilim pastayı paylaşmak istemediğim için, arda kalan herkes üzülmüştü.

Evin tadilatı için gerekli olan bütçenin büyük bir kısmını harcadıktan sonra, arda kalan işleri kendimiz yapmaya karar verdik.

Konferansta yapılan sunumların büyük kısmı tamamlandıktan sonra, arda kalan konular da kısa sürede ele alındı.


Yine de "artakalmak" yaygın bileşik fiili varken "arda kalmak" tabirini kullanmak yanlış anlamaya çok açık olacağı için bu ifadenin kullanılması pek tavsiye edilmez.

"arta kalmak" diye bir yazım her halükarda yoktur.

_______________

Tik İşareti Kopyala

Üslü Sayı Yazma

Heryer Nasıl Yazılır

Allah Arapça Yazılışı

Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.