Ajitasyon Nasıl Yazılır

"Ajitasyon" kelimesi J harfiyle yazılır çünkü bu kelimenin acımakla, acındırmakla, acıklılıkla doğrudan bir ilgisi yoktur. Sadece ses benzerliği vardır.



TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarında bu yazım geçerlidir.



- Ajitasyon yapmak

- Ajitasyona maruz kalmak

- Ajitasyon trenleri

- Ajite etmek

- Ajitatif

yazımları doğrudur



- Acıtasyon yapmak

- Acitasyona maruz kalmak

- Acitasyon trenleri

- Acıte etmek

- Acitatif

yazımları yanlıştır.

Basılı bir kitaptan örnek verelim:

İlk kez 1 Mayıs 1923'teki ajitasyon ve gösterilerin sorumlularından biri olarak tutuklandı. Ancak Lozan Antlaşması'nın imzalanmasıyla kısa bir süre sonra...

Şefik Hüsnü, Toplumsal Sınıflar, Türkiye Devrimi ve Sosyalizm

_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Aksetmek Nasıl Yazılır

"Aksetmek" birleşik yazılır çünkü TDK kurallarına göre birleşen kelimeler harf düşümüne sebep olduğunda artık o kelime birleşik yazılır. Bkz. Birleşik Sözcük Yazımı

- Görünüşüne aksetmektedir

- Yüzüne aksetmiş

- Gönülden gönle aksetmekte

- Bir başka şekilde aksetmesi

yazımları doğrudur.



- Görünüşüne aks etmektedir

- Yüzüne akis etmiş

- Gönülden gönle aks etmekte

- Bir başka şekilde akisetmesi

yazımları yanlıştır.



Matbu bir eser alıntısı yapalım:

İhtimal, muharririn düşünceleri yüzündeki ifadeye aksetti. Zira, hasmı gülmeğe başladı:

— Bütün bu sözlerden nereye varacağımı merak ediyorsunuz değil mi?

20 Eylül 1943, Akşam





_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Aksaraylı Nasıl Yazılır

"Aksaraylı" birleşik, kesme işareti kullanmadan yazılır çünkü TDK kurallarına göre -li bir yapım ekidir ve Aksaray kelimesinden Aksaraylı diye yeni bir kelime türetmiştir. O yüzden kesme işaretiyle ayrılmasına gerek yoktur.

Aksaraylı kelimesi birleşik yazıldığı gibi ona gelen ekler de bitişik yazılar:



- Aksaraylılar

- Aksaraylıymış

- Aksaraylıdan

- Aysaraylıyla

- Aksaraylının

yazımları doğrudur.



- Aksaraylı'lar

- Aksaraylı'ymış

- Aksaraylı'dan

- Aysaray'lıyla

- Aksaraylı'nın

yazımları yanlıştır.



Basılı literatürümüzden bir örnek verelim:

Evet, bilhassa Aksaraylı Ayşe hanım, kırmızı vitaminli turplarla süslenmiş, ıspanak yapraklarından bir çelenk göndermişti...

15 Mayıs 1949, Zafer



bu bilgiler hem İstanbul'un Aksaray semtinden olanları hem de Aksaray ilinden olanları ifade eden Aksaraylı kelimeleri için geçerlidir.



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Ne Âla Nasıl Yazılır

"Ne ala" ayrı yazılır çünkü iki ayrı kelimedir.



- Oh ne ala!

- Ne ala memleket

- Oh ne ala Mualla

- Ne ala temaşa

- Olmuyorsa ne ala

yazımları doğrudur. Buna karşılık



- Oh neala!

- Neala memleket

- Oh neala Mualla

- Neala temaşa

- Olmuyorsa neala

yazımları yanlıştır.



Türkçede renk tarif eden "ala" kelimesiyle karıştırmamak için ilk a'nın uzun okunduğunu göstermek amacıyla "ne âla" şeklinde şapkalı a kullanarak yazmak da mümkündür ve doğrudur.



Aşağıdaki butona basarak bu yazımı bilgisayarın hafızasına alabilirsiniz. Sonra istediğiniz yerde Ctrl+V tuşlarına basarak bu ifadeyi yapıştırabilirsiniz.

Mobil telefonda ise metnin belli bir yerine basılı tuttuğunuzda "yapıştır" seçeneği zaten çıkacaktır.

Ctrl+V için boşluk tuşunun üç yanındaki Ctrl tuşuna basılı tutmanız ve aynı anda V'ye basmanız yeterlidir.

ne âla

Ayrıca bkz. Klavyede Şapkalı A Yapmak

Şapka işaretinin kalkmış olduğu yönündeki yanlış bilgiye dair bkz. Şapka İşareti Kalktı mı



Matbuatımızdan bir örnek vermek gerekirse:

Bu istediklerimi hâkimin karşısında çıkarıp verirse ne âlâ. Vermezse dâvam dâvadır. Hani, binek çağına yaklaşmış, haşan, huysuz, sevimli taylar vardır...

8 Ağustos 1945, Akşam

_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Akdeniz Nasıl Yazılır

Akdeniz birleşik yazılır çünkü çoğrafi özel isimdir. TDK kurallarına göre hem deniz adı olarak hem de coğrafi bölge adı olarak baş harfinin büyük yazılması ve birleşik yazılması gerekir.

- Akdeniz'in Doğrusu

- Akdeniz Bölgesi

- Akdeniz insanı

- İlk hedefiniz Akdeniz'dir ileri!

- Akdeniz çocuğu

yazımları doğrudur.



- Akdenizin Doğrusu

- Ak Deniz Bölgesi

- Ak Deniz insanı

- İlk hedefiniz Akdenizdir ileri!

- Ak Deniz çocuğu

yazımları yanlıştır.



Matbuatımızdan da örnek verelim:

Türkiye ve Yunanistan Akdeniz Paktı fikrini destekliyorlar. Sadak'tan sonra Çaldaris de Bevin'le görüşmek üzere Londraya gidiyor Dün Pariste mühim siyasî...

20 Şubat 1949, Yeni Sabah



Bu vesileyle şunu da belirtelim ki atalarımız Akdeniz derken bunu dar tutmazlarmış. Şimdi Ege denizi dediğiniz (eski adıyla Adalar Deniz) denize ve Marmara Denizi dediğimiz denize de ve hatta İstanbul boğazına bile Akdeniz derlermiş.

Bu da Haşimi'den:

".....Yol oldu Üsküdar’a 1030'da Akdeniz dondu"

Şair, İstanbul boğazının 1621'de soğuktan donup buz tutmasını betimliyor

— Burçin Aydoğdu (@BVRAY) November 24, 2015

_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Aksi Takdirde Nasıl Yazılır

"Aksi Takdirde" D harfiyle yazılır çünkü "takdir" kelimesindeki D harfi sertleşmez. Okurken T gibi söylendiği olur ama doğru yazımı D harfiyledir.

- ...aksi takdirde cezai işlem uygulanacaktır.

- ...aksi takdirde durumumuz çok daha kötü olacak

yazımları doğrudur.



- ...aksi taktirde cezai işlem uygulanacaktır.

- ...aksitakdirde durumumuz çok daha kötü olacak

yazımları yanlıştır.



Matbuatımızdan bir örneği şöyle verebiliriz:

Aksi takdirde mahvolmuş sayılırdı. Çoktan beri lüzumunda kullanmağı tasarladığı kurtuluş çaresi birdenbire aklına geldi. Bir insanın istediği her şeyi kolaylıkla

27 Kasım 1949, Akşam



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.

Alçak Gönüllülük Nasıl Yazılır

TDK sözlüğüne göre "Alçak Gönüllülük" ayrı yazılır.



Fakat Dil Derneği "Alçakgönüllük" şeklinde birleşik yazımı doğru bulmaktadır.



Kitaplarda, dergilerde ve akademik eserlerde iki yazım da yaygındır. Dolayısıyla ikisine de tam olarak yanlış denemez.



Aynı tartışma Alçak Gönüllü Nasıl Yazılır konusunda da vardır.



Mesele, bu iki kelimenin yan yana gelince yeni bir anlam doğurup doğurmadığı meselesidir. Bkz. Birleşik Sözcüklerin Yazımı



Bu ikilemden bir çıkış çaresi, eski kelimeler olmakla birlikte eşanlamlı olan tevazu kelimesini ya da mütevazılık kelimesini kullanmaktır.

Enver gururlanmadan, alçak gönüllülük de göstermeden: — Hayır, dedi, böyle iyisin! Bir sinemaya girdiler. Genç adam gişeye sokuldu.ç.

5 Ekim 1950, Zafer



_______________

Tik İşareti Kopyala
Üslü Sayı Yazma
Heryer Nasıl Yazılır
Allah Arapça Yazılışı
Klavyede Şapkalı A Yapmak

Bu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir. 1980 öncesi TDK üyelerinin eseri olan Ana Yazım Kılavuzu ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu, yayıncıların tamamına yakınının temel başvuru kaynağı olmuştur.