Arttırmak mı Artırmak mı?

Artırmak, -tır/tir kadar olmasa da verimli bir ettirgen fiil türetme eki olan -ır/ir ekiyle türetilmiş (Kşz. bitirmek, kaçırmak, duyurmak) olan kelimedir.



Arttırmaktan çok daha eski olması muhtemeldir.



Divanu Lügati't-Türk'te artmak ve artırmak kelimeleri vardır. Divanda pek çok ettirgen fiile yer verildiği halde arttırmak kelimesine yer verilmemiştir. Belirtmek lazım ki divanda artmak kelimesinin anlamı fazla gelmek, artırmak kelimesinin anlamı da bir şeyin fazla vermesini sağlamak yani bugün "Dişinden tırnağından artırmak" derken kullandığımız anlamdır.



Artmak'ın zamanla çoğalmak anlamını da kazanmış olması muhtemeldir. Nitekim Kamus-i Türki'de artmak kelimesinin tanımında verilen ilk iki anlam çoğalmak ve ziyadeleşmektir. Kamus-i Türki'de artmak ve arttırmak kelimelerine yer verilmiş artırmak kelimesine ise yer verilmemiştir. Muhtemelen Şemsettin Sami bu iki kelimeyi özdeş saymış ve yaygın olan çoğaltma ekiyle türetileni tek doğru telakki etmiştir.



Bugün ise her iki kelime de kullanılmakta ve sözlüklerde yer almaktadır.



Artırmak fazla kılmak arttırmak ise çoğaltmak anlamına daha yakın durur (Kşz. fazla-ziyade farkı)



Not: Sör G. Clauson da eserinde arttırmak fiiline 11. yüzyıla kadarki hiçbir metinde rastlanmadığını artırmak'ın ise artmak kadar eski bir fiil olduğunu belirtmektedir.





ıstırab mı ızdırap mı??

Tıraş mı Traş mı?

Anadolumuz Nasıl Yazılır??

Vaat Etmek mi Vâdetmek mi?

Herşey Nasıl Yazılır?

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

"Benim de diyeceklerim var!" diyorsanız buyrun